„Praga, ten bogaty, gigantyczny, epicki poemat architektury (…)

A do starych linii dodawane są wciąż nowe,

jeszcze piękniejsze niż tamte”

- Rainer Maria Rilke

Podróże Włodzimierza Lipczyńskiego

Mieszkańcy Pomorza na dłuższy weekend zdecydowali się zobaczyć stolicę Republiki Czech. Korzystając z opracowanego programu przez pilota i przewodnika, zorganizowana grupa 52 osób - w tym samorządowcy, sołtysi, przedstawiciele straży pożarnej udali się autokarem na przejście graniczne w Lubawce. Po zwiedzeniu „skalnego miasta” w Ardspach, na trasie wycieczki - przypominającego nasze Góry Stołowe, bardzo szybko pokonywaliśmy odległość dzielącą nas od stolicy Czech.

Program zakładał zwiedzanie Pragi przez 2 dni – jak się okazało był to czas stanowczo za krótki. Na horyzoncie wyłania się Praga – oglądamy z daleka jej imponującą panoramę. Wracam do Pragi po wielu latach, którą poznałem pracując jako stypendysta PAN.

Przybliżając się do miasta pojawiają się pierwsze peryferyjne dzielnice, które przecina nasza autostrada - są to wielotysięczne osiedla mieszkaniowe, umiejętnie wkomponowane w pagórkowaty krajobraz. Mimo powtarzającej się zabudowy wysokościowej nowe dzielnice prezentują się z daleka godnie i nadają miastu charakter nowoczesnej metropolii. Po zakwaterowaniu w hotelu daleko usytuowanym od centrum wybieramy się na objazdowe zwiedzanie Pragi. I znów miłe zaskoczenie: jedziemy szerokimi arteriami ulicznymi na estakadach przecinających wielkie miasto. Istniejąca sieć komunikacyjna ułatwia dostęp z odległych peryferii do śródmieścia, a pod nami rozwinięta sieć kolei podziemnych, czyli metra.

Praga wita nas pięknie odnowionymi secesyjnymi budynkami, z których każdy jest dziełem sztuki. Miasto wpisane jest na listę UNESCO i oszałamia dużą ilością zabytków: dobrze zachowanych budowli, architektury gotyckiej, renesansowej, barokowej pokrytą wiekową patyną czasu.

Pierwszego dnia bierzemy udział w pokazie Kriżikove Fontanny – Śpiewające Fontanny. Jest to przedstawienie połączonych form: światła, muzyki i odpowiednio wkomponowanego kolorowego widowiska wodnego. Ten imponujący spektakl w poświacie wieczoru pozostawia ciekawe wrażenia i odczucia. Oprawę muzyczną stanowią utwory muzyki poważnej: Straussa, Dworzaka, Smetany, Mozarta. Prezentowane są również utwory muzyczne takich piosenkarzy jak: Madonna. F.Mercury, Vangelis, Jean Michael Jarre. Odbieramy to niepowtarzalne widowisko jako jedyne w swoim rodzaju wodne i świetlne show z akompaniamentem muzyki i z projekcjami na ekranie z wodnej ściany.

Następnie rozpoczynamy spacer nocny – „Praga by night” – po centrum Pragi, Vaclawskie Namesti. Obserwujemy życie nocne wielkomiejskiej stolicy i podziwiamy iluminowane, monumentalne gmachy użyteczności publicznej: Muzeum Narodowe, Operę Narodową, dworzec główny i pomniki historyczne. Oglądamy pomnik św. Vaclawa na koniu - pochodzi z 1912 roku i posiada napis „ Obyśmy nie zginęli my i nasi potomkowie”. Jest to fragment z tekstu XIII w. chorału, śpiewanego przez Czechów w trudnych czasach i ważnych momentach swej historii. Wstrząsający jest pomnik studenta filozofii - Jana Palacha przed Muzeum Narodowym, który podpalił się w 1968 roku na znak protestu przeciw wkroczeniu wojsk układu warszawskiego do Czechosłowacji.

Na zakończenie spaceru wchodzimy do secesyjnej kawiarni, przyciąga nas solowa gra pianisty, który wykonuje znane nam światowe utwory z musicali. Wystrój kawiarni jest imponujący. Wnętrze prezentuje piękną secesję praską z niepowtarzalnym wystrojem i dekoracją wnętrza. Są tu oryginalne motywy roślinne nawiązujące do antyku, pozłacane sztukaterie i dopasowane oświetlenie. Wieczór kończymy pełni wrażeń i refleksją na temat sztuki użytkowej i pięknie oglądanych wnętrz.

Drugi dzień rozpoczynamy zwiedzaniem wzgórza na Hradczanach, skąd rozciąga się malownicza panorama miasta. Podziwiamy położenie Pragi, która jest usytuowana na siedmiu wzgórzach, tak samo jak Rzym i jest miastem posiadającym ponad 1000 wież. Zwiedzamy najstarsze dzielnice Pragi, które są ze sobą połączone i tworzą jeden organizm miejski a zarazem ciąg turystyczny dla zwiedzających. Są to Hradczany, Mała Strana, Stare Miasto i Nowe Miasto. Tutaj znajdują się najbardziej atrakcyjne zabytki, które przyciągają miliony turystów do Złotej Pragi.

Zamek praski – (Prażsky Hrad) jest dominantem zespołu obiektu, w skład którego wchodzi: pałac z wieloma budynkami, katedra, kościoły, klasztor, muzea i ogrody. Zamek praski to historyczna siedziba najwyższych władz świeckich i kościelnych, a także ważny ośrodek kultury. Dzisiaj jest to siedziba władz Republiki – Prezydenta. Wchodzimy na teren zamku przez pięknie zdobioną bramę, przy której stoją na warcie dwaj żołnierze w historycznych mundurach z 1918 roku.

Katedra św. Wita - jest to potężna gotycka bryła, która posiada strzeliste sterczyny – pinakle i wieże sięgające 99 m oraz posadowione nad portalem centralne okno w formie rozety. Zwiedzamy wnętrze katedry, szczególne nasze zainteresowania są skierowane na kaplicę św. Wacława i grób św. Jana Nepomucena. Kaplica stanowi arcydzieło gotyku i jest najwspanialszą ze wszystkich kaplic. Została zbudowana w latach 1362 - 1367, posiada malowidła ścienne przedstawiające żywot św. Wacława – księcia męczennika. W kaplicy tej szczególną ozdobną kompozycję tworzy przeszło 1000 półszlachetnych kamieni osadzonych w pozłacanym tynku.

Grób św. Jana Nepomucena to arcydzieło sztuki rzeźbiarskiej i złotniczej. Do wykończenia grobowca zużyto 2 tony srebra, a w podłodze wmurowano kamienie nagrobne 14 – tu praskich biskupów. Na zwiedzanie wszystkich obiektów na wzgórzu hradczańskim nie mamy czasu i po przejściu przez ogrody schodzimy do dzielnicy Mała Strana. Tutaj najciekawszym obiektem jest bogaty barokowy kościół św. Mikołaja, który posiada najpiękniejsze wnętrze ze wszystkich kościołów w Pradze.

Most Karola – jest to zabytkowy i ozdobiony figurami most na Wełtawie łączący Stare Miasto z Małą Straną. Most do 1741 roku był jedynym na Wełtawie, ma 516 m długości i 10 m szerokości. Obowiązuje wyłącznie ruch pieszy, choć dawniej mogły się na nim minąć nawet 4 powozy. Na moście Karola spotykamy się z kultem św. Jana Nepomucena i zgodnie z tradycją dotykamy figury Świętego. Figura św. Jana Nepomucena upamiętnia wrzucenie ciała męczennika do rzeki Wełtawy.

Czytamy intencyjną modlitwę: „Święty Janie Nepomucenie, trzymaj nad nami swą prawicę! Niech Bóg da nam, co dał Tobie i oby nasz język nigdy nie zgnił w grobie”. Kult św. Jana Nepomucena rozszerzył się na Europę Środkową, również na Kaszuby i dotarł do Ustki.

Ulica Karlowa - sięga swym początkiem XII wieku i przechodzi przez zabudowę Starego Miasta. Ulica ta stanowi część Drogi Królewskiej, którą koronacyjne orszaki zmierzały na Zamek Praski. Pokonujemy kręte uliczki wzdłuż których ciągną się dziś rzędy sklepów i fasady średniowiecznych renesansowych barokowych kamieniczek.

Stare Miasto – dochodzimy do historycznego rynku, który tworzy ścisłe centrum Pragi. Tutaj przed ratuszem staromiejskim oczekujemy na godzinę 12-tą. Wieża zegarowa posiada zegar astronomiczny - Orloj, poniżej znajduje się kalendarz i znaki zodiaku, a o pełnych godzinach uruchamia się mechanizm poruszający figurkami. Najpierw pojawia się szkielet obracający klepsydrą, następnie kogut, który macha skrzydłami i pieje, a na koniec Chrystus i Apostołowie. Na rynku Starego Miasta oglądamy pomnik Jana Husa, który został odsłonięty w 1915 roku dla uczczenia 400-setnej rocznicy śmierci.

Nowe Miasto - po chwilowym odpoczynku idziemy w kierunku nowych dzielnic. Założenia tych dzielnic sięgają roku 1348 i koncentrują się wokół trzech placów targowych: targu siennego, bydlęcego i końskiego. Teren ten jest 2 razy większy od Starego Miasta i był zamieszkały głownie przez kupców i rzemieślników, a szczególnie przez kowali, kołodziejów i piwowarów. W końcu XIX wieku większa część Nowego Miasta została wyburzona i kompletnie przebudowana - dzięki czemu dzielnica ta uzyskała swój dzisiejszy okazały wygląd.

U Fleku – spacerem przez ulice Nowego Miasta dochodzimy do najstarszego piwowaru i muzeum piwowarskiego U Fleku. Jest to najstarszy piwowar z 1499 roku produkujący tu sławetny ciemny flekovsky leżak. Ta najsławniejsza piwiarnia zajmuje kompleks budynków, w skład których wchodzi: browar, piwiarnie, jadalnie, salę kabaretu, ogród wewnętrzny, które są pieczołowicie odrestaurowane. Wnętrza zdobią freski i drewniane rzeźby. Każda sala nosi inną nazwę. Delektujemy się najstarszym piwem praskim, jest to ciemne piwo z palonego słodu i ma zawartość ekstraktu równą 13 jednostkom Ballinga i produkowane jest w ograniczonej ilości 3650 beczek rocznie. Pobyt w piwiarni urozmaica kapela podwórkowa, w mundurach z okresu działalności dobrego wojaka Szwejka. Piwiarnia przybliża nam wielką tradycję browarnictwa w Pradze i znakomitość piwa czeskiego, które eksportowano do wszystkich krajów Europy, w szczególności do Paryża i Wiednia. Setki piwiarni we współczesnej Pradze stanowią drugi dom dla wielu mieszkańców, którzy tu przychodzą i mają swoje ulubione miejsce.

Żegnamy Złotą Pragę, z niedosytem. Nasze doświadczenia, osobiste przeżycia pozostaną na długo w pamięci i nie będą zapomniane. Polscy turyści brali udział w zwiedzaniu Pragi z gośćmi całego świata. W poszczególnych dzielnicach gromadziły się rzesze turystów i słychać było charakterystyczny gwar wielojęzyczny. W otoczeniu naszym dochodziły rozmowy po angielsku (od kilku lat Praga jest bardzo popularna wśród Brytyjczyków), po niemiecku (Niemcy najliczniej przyjeżdżają tu z Bawarii). Słyszy się rozmowy prowadzone po włosku francusku, hiszpańsku i polsku.

Praga jest stolicą światowej turystyki i najpiękniejszym miastem europejskim.

Włodzimierz Lipczyński

Licencjonowany pilot – przewodnik

e-mail: w.lipczynski@interia%20.eu